In bedrijfsruimtes waar continu wordt gewerkt met bewegende onderdelen, heftrucks of productielijnen speelt lichtkwaliteit een grote rol. Eén aspect dat vaak over het hoofd wordt gezien, is het stroboscopisch effect. Dit fenomeen kan ervoor zorgen dat bewegende objecten trager, schokkerig of zelfs stilstaand lijken. Dit klinkt onschuldig, maar in productiehallen en magazijnen kan dit direct invloed hebben op veiligheid en nauwkeurigheid.
Wat bedoelen we met het stroboscopisch effect?
Bij verlichting kunnen kleine schommelingen in lichtsterkte optreden. Die variaties zijn meestal niet zichtbaar voor het oog, maar ons brein registreert ze wel. Wanneer deze fluctuaties samenvallen met de beweging van een object, kan het lijken alsof dat object zich anders beweegt dan in de werkelijkheid. Denk aan een lopende band, een draaiend onderdeel of een snel rijdende pallettruck die door het licht een vertekend beeld geeft.
Dit is het stroboscopisch effect: Een optische illusie die ontstaat door onregelmatigheden in het licht.
De SVM-waarde: Een duidelijke indicator
Om de mate van dit effect meetbaar te maken, wordt binnen de verlichtingstechniek de SVM-waarde gebruikt (Stroboscopic Visibility Measure). Deze waarde geeft aan hoeveel invloed de lichtfluctuaties hebben op de waarneming.
- SVM < 0,4: Het effect is vrijwel niet merkbaar
- SVM tussen 0,4 en 1: Kans op hinder bij specifieke bewegingen
- SVM > 1: Het effect wordt zichtbaar en kan risico’s opleveren
Voor bedrijfsomgevingen waar veiligheid centraal staat is het verstandig om te kiezen voor verlichting met een lage SVM-waarde. Zo blijft de waarneming van medewerkers betrouwbaar, ook bij snelle bewegingen.
Waarom is SVM relevant voor productiehallen en magazijnen?
In bedrijfsruimtes is elke fout er één te veel. Onnauwkeurige waarneming door de verlichting kan leiden tot misstappen, verkeerde inschattingen of vertraging in processen. Vooral in situaties met:
- Draaiende machines
- Snel bewegende goederen
- Voertuigen zoals heftrucks
- Werkzaamheden waarbij medewerkers veel bewegen door het pand
Een lage SVM-waarde draagt hier bij aan een veilige en rustige werkomgeving. Daarbij zorgen moderne LED verlichting met hoogwaardige drivers voor minder lichtfluctuatie, waardoor het stroboscopisch effect sterk wordt beperkt.
Hoe voorkomt u hinder door het stroboscopisch effect?
Bedrijven kunnen gericht maatregelen nemen:
- Kies LED verlichting met een lage SVM-waarde
- Let op de kwaliteit van de driver, deze bepaalt vaak de stabiliteit van het licht
- Laat een lichtplan opstellen zodat SVM-waarden passen bij de functies in de ruimte
- Vervang oudere armaturen die op wisselstroom knipperen door stabiele LED verlichting
- Test de verlichting in ruimtes waar snelle bewegingen plaatsvinden
Door vooraf goed te beoordelen welke lichtoplossingen passen bij uw werkprocessen, verkleint u de kans op afwijkende waarneming en verhoogt u de veiligheid.
Veelgestelde vragen over SVM en het stroboscopisch effect
1. Wat veroorzaakt het stroboscopisch effect?
Het effect ontstaat door lichte schommelingen in lichtsterkte, vaak afkomstig van drivers of voeding van een armatuur.
2. Is SVM hetzelfde als flikkering?
SVM richt zich specifiek op zichtbare effecten bij bewegende objecten, terwijl flikkering breder gaat over schommelingen in licht die soms ook zonder beweging merkbaar zijn.
3. Welke SVM-waarde wordt aangeraden voor productieomgevingen?
Waarden onder 0,4 geven doorgaans nauwelijks hinder en bieden een veilige basis voor omgevingen met veel beweging.
4. Kan oude TL-verlichting bijdragen aan het stroboscopisch effect?
Ja, vooral wanneer starters of voorschakelapparaten verouderen, neemt de kans op lichtfluctuaties toe.
5. Hoe beoordeel ik de SVM-waarde van een armatuur?
Deze waarde staat meestal vermeld in de productspecificaties. Bij het ontbreken ervan kan een lichtspecialist metingen uitvoeren.
Conclusie
Het stroboscopisch effect speelt een grotere rol binnen bedrijfsruimtes dan vaak wordt gedacht. Een lage SVM-waarde helpt om processen stabiel en veilig te houden. Door bewust te kiezen voor LED verlichting die nauwelijks schommelt in lichtsterkte, creëert u een betrouwbare werkomgeving voor iedereen die er werkt. Wie zeker wil weten dat de verlichting aansluit bij de dagelijkse praktijk, kan een deskundige blik laten meedenken over de juiste keuzes.
